به نقل از «شبستان»

ساختار معرفتی گروه منطق فهم دین

تاریخ انتشار: ۱۰ اسفند ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۱۱۵۸۳۲۱

حجت الاسلام شاکرین با شرح کارویژه های گروه منطق فهم دین، گفت: این گروه برای نظریه‌پردازی در حوزه‌ی روش‌شناسی فهم و کشف دین و مباحث دین‌شناختی، تاسیس شده است.

خبرگزاری شبستان، گروه اندیشه به نقل از روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در گفتگویی کوتاه با حجت‌الاسلام و المسلمین حمیدرضا شاکرین به تبیین ساختار معرفتی گروه منطق فهم دین پرداختیم که در ادامه خدمتتان ارائه می‌گردد:

 

در ابتدا بفرمائید ساختار معرفتی گروه منطق فهم دین چگونه است؟ 

 

با توجه به وقوع انقلاب اسلامی و مقتضیات تشکیل حکومت اسلامی، و نظر به ضرورت تحول، تکامل و توسعه‌ی معرفت دینی و علوم اسلامی، و با لحاظ نیاز وافر به تاسیس علم دینی بویژه در عرصه‌ی علوم انسانی، از یک سو؛ و با توجه به سرریز سیل‌آسای نظریه‌های گوناگون در زمینه‌ی فلسفه دین، فهم دین و معرفت دینی از سوی دوم؛ و با توجه به فقر نظری در قلمرو روش‌شناسی فهم دین از سوی سوم؛ و با توجه رسالت و اهداف مصوب پژوهشگاه به عنوان نهاد فکری ـ معرفتی پیشرو در ساحت دین‌پژوهی، معرفت دینی و گفتمان فکری انقلاب اسلامی، گروه منطق فهم دین برای نظریه‌پردازی در حوزه‌ی روش‌شناسی فهم و کشف دین و مباحث دین‌شناختی، تاسیس شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

گروه منطق فهم دین چه حوزه‌های تمحضی دارد، هر حوزه توسط چه کسانی دنبال می­‌شود؟

 

این گروه مباحث اساسی و بنیادین فهم و معرفت دینی را بر اساس نظریه ابتناء که توسط حضرت آیت‌الله رشاد تدوین و نظریه پردازی شده است می­‌کاود و به تناسب کلان عرصه‌های معرفت دینی و نیازهای دارای اولویت ساماندهی شده و ساختار معرفتی آن با حوزه‌های تمحض زیر شکل و سامان می­‌یابد:

الف. حوزه کلیات منطق فهم دین؛ این حوزه توسط حضرت آیت‌الله علی‌اکبر رشاد دنبال می­‌شود.

ب. حوزه منطق اکتشاف و استنباط عقاید دینی؛ این حوزه در حال حاضر برعهده حجت‌الاسلام و المسلمین حمیدرضا شاکرین است.

ج. حوزه منطق اکتشاف و استنباط احکام دینی؛ این حوزه را جناب حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر عرب‌صالحی برعهده دارد.

د. حوزه منطق اجتهاد تمدنی؛ این حوزه را جناب حجت‌الاسلام و المسلمین عبدالحمید واسطی عهده دار است.

ه. حوزه اصول فقه و مطالعات مقایسه‌ای – انتقادی دانش های هموند؛‌ این حوزه توسط جناب آقای دکتر مسعود فیاضی دنبال می­شود.

ج. حوزه منطق فهم و اکتشاف علوم انسانی و اجتماعی دینی؛ این حوزه را جناب حجت‌الاسلام و المسلمین آقای رمضان علی­تبار برعهده دارد.

البته حوزه دیگری با عنوان «حوزه منطق اکتشاف و استنباط اخلاق و تربیت دینی» نیز از بدو تاسیس گروه در نظر بود؛ لیکن با توجه به اینکه گروه اخلاق عهده دار مباحث لازم در این حوزه است از تشکیل چنین حوزه­ای در گروه منطق فهم دین صرفنظر شد.

 

ممکن است بفرمایید کار هر یک از حوزه­‌های یاد شده چیست؟

 

هر یک از حوزه‌­های یاد شده کارویژه‌­های معرفتی خاصی دارند که اجمالا به شرح زیر است:

الف. حوزه کلیات منطق فهم دین؛ این حوزه مباحث پیشینی، عام و فراگیر منطق فهم دین مانند مبانی و منابع معرفتی، همچنین اصول، قواعد، ضوابط، موانع و… سایه گستر در همه ابعاد و اضلاع فهم دین را بررسی می­کند و به تعبیری می­توان از جهتی آن را به فلسفه منطق فهم دین نام نهاد. در عین حال این حوزه به بررسی مباحث فلسفی و فرانگرانه منطق فهم دین منحصر نشده و نقش بازیگرانه در درون منطق فهم، برای کارگرفت منابع چهارگانه‌ی فطرت، عقل، کتاب و سنت برای فهم/کشف دین را نیز برعهده دارد.

ب. حوزه منطق اکتشاف و استنباط عقاید دینی؛ با توجه به اینکه اهداف پژوهشگاه نقادی و بازپیرایی مواریث معرفتی سلف و بازآرایی معارف دینی، همراه با نوآوری و گره‌گشایی و نیز مطالعه تطبیقی و نقد مکاتب و مناظر فکری معارض و دفاع علمی از اندیشه دینی و کوشش برای رفع نیازهای علمی ونظری است؛ و از سوی دیگر حوزه عقاید دینی در شمار مهمترین عرصه های مطالعات دینی و در معرض نقد و چالشها و آرای متعارض است، این حوزه‌ به بررسی ماهیت، مبادی و مبانی، روش‌ها و قواعد فهم و اکتشاف آموزه‌های اعتقادی دینی با رویکرد باز شناسی و بازآرایی میراث معرفتی سلف، تولید معرفت،  نقد و آسیب شناسی مکاتب و مناظر، مطالعات تطبیقی و پاسخ به شبهات می‌پردازد.

ج. حوزه منطق اکتشاف و استنباط احکام دینی؛ این حوزه یک حوزه دانشی است که به تحقیق در روش اکتشاف احکام شرعی، ماهیت، مبانی فلسفی و نظری اکتشاف، منابع و قواعد آن با رویکرد:بازآرایی و احیای آثار و دیدگاه های سلف؛ تولید معرفت؛ نقد و آسیب شناسی؛ شبهه شناسی و مطالعات تطبیقی

می پردازد. ذیل این حوزه تمحض چند شاخه اصلی مطرح است که هر کدام قابلیت تبدیل به شاخه های فراوان و واجد شرایط حوزه­هایی تمحض مستقل است و این مساله با لحاظ یکسری اولویتها باعث شکل گیری حوزه های تمحض دیگری متناسب با نیاز زمان و نگاهی به آینده بویژه با رویکر د تمدن سازانه شده است.

د. حوزه منطق اجتهاد تمدنی؛ منطق اجتهاد تمدنی عبارتست از دستگاه معرفتی­­ای که بتواند چیستی، امکان، چرایی و چگونگی را در مورد «فهم دین در مقیاس تمدن­سازانه» اکتشاف کند، و قابلیت اصلاح، تکثیر و تولید مفاهیم، تبیین روابط، ارائه روش و فرآیند عملیاتی داشته باشد. به عبارت دیگر: مبناشناسی و روش­شناسی برای اکتشاف ساختار و فرآیندهای لازم در تحقق نظام­های اجتماعی برای شکل­گیری تمدن اسلامی، براساس گزاره­های دین کارویژه اصلی این حوزه تمحض است. از آنجایی­که از عناصر کلیدیِ این حوزه تمحض، «فهم دین» است، این دستگاه معرفتی، مرتبط با مبانی دین­شناسانه و مبانی اصول­فقهی نیز خواهد بود، و هم­چنین از آنجایی­که از مولفه­های محوریِ این حوزه تمحض، «تمدن و مقیاس تمدن­سازانه» است، مبانی جامعه­شناسانه و مبانی توسعه­ و پیشرفت نیز در شکل­گیری آن دخیل می­باشد.

ه. حوزه اصول فقه و مطالعات مقایسه‌ای – انتقادی دانش‌های هموند؛‌ این حوزه تمحض، بخشی از دانش فلسفه اصول فقه است که با انجام مطالعات انتقادی-مقایسه­ای بین اصول فقه و دانشها و معرفتهای علمی همسو با رسالتهای آن، می­­کوشد به نتایجی در ناحیه مبانی، مبادی، روش و مسائل علم اصول دست یابد که موجب ارتقاء اصول فقه شود. برخی از کارویژه­های این حوزه عبارت است از: ارتقاء مبانی ، مبادی ، روش و مسائل اصول فقه؛ نقد پارادایمها، مکاتب، نظریه­ها، اصول و قواعد رقیب در حوزه روش­شناسی؛ پاسخ به شبهاتی که به اصول فقه از ناحیه مکاتب معرفتی رقیب وارد شده است

ج. حوزه منطق فهم و اکتشاف علوم انسانی و اجتماعی دینی؛ این حوزه عبارت است از دستگاه روش‌گانی جامع جهت اکتشاف و تولید گزاره‌ها و آموزه‌های علوم انسانی اسلامی از منابع معتبر.  در منطق علوم انسانی و اجتماعی دینی، سه محور کلی مد نظر است: یکی مطالعه مبانی و مبادی لازم در علوم انسانی اسلامی و برایند روش‌شناختی آن؛ دوم استخراج روش مطلوب (قواعد، اصول ضوابط، ابزارها) از دل مبادی و مبانی؛ سدیگر مطالعه مقایسه‌ای- انتقادی در روش‌های موجود علوم انسانی.

 

پایان پیام/9

منبع: شبستان

کلیدواژه: منطق فهم دین علوم انسانی اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی حجت الاسلام و المسلمین علوم انسانی معرفت دینی مقایسه ای روش شناسی اصول فقه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۱۵۸۳۲۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۵۰ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی ایران به سایر کشور‌ها

محمدی مهدی برادران معاون وزیر نفت گفت: پیام نمایشگاه اکسپو در واقع توانمندی‌های صادراتی ایران بود. توانمندی‌هایی که باعث شد در شرایطی که دوست و دشمن احساس می‌کردند ما نمی‌توانیم این ظرفیت را بالفعل کنیم، اما ما این ظرفیت را عملیاتی کردیم و در کنار امنیت و اقتدار کشور، فرصت‌های تجاری کشور را به نمایش گذاشتیم و به تعبیر یکی از غرفه داران «این وعده صادق ۲ بود که انجام شد.

برادران ادامه داد: من نمایشگاه‌های زیادی افتتاح کردم اما این نمایشگاه تنها رویدادی بود که هم غرفه داران راضی بودند و هم جلسات B۲B و مذاکرات زیاد و فشرده‌ای انجام شد؛ تاجران زیادی از شهرهایی همچون اصفهان و شیراز بازدید کردند.

او تصریح کرد:لازمه جهش تولید، جهش صادرات است به طوری که در ابتدای سال به ازای گروه‌های کالایی برنامه رشد تولید به همراه رشد صادرات تنظیم کردیم. امروز به ظرفیتی رسیده‌ایم که نیاز بیشتری به تولید محصول برای کشور نداریم بلکه اگر می‌خواهیم جهش تولید داشته باشیم باید نسبت به خلق محصول برای برای بازارهای جدید که عمدتاً بازارهای صادراتی هستند، اقدام کنیم. این گروه‌های کالایی مشخص شده است.

برادران  افزود: بهره وری بالاتر واحدهای موجود در حوزه صنایع، استفاده از ظرفیت تولید بدون کارخانه، نشان سپاری تجاری و… از جمله ظرفیت‌هایی است که می‌تواند به منجر به ارائه محصولات بهتر باشد.

معاون وزیر صمت در خصوص حواشی عکس خود  در برهی از رسانه های معاند گفت:بنده دیروز از غرفه لوازم خانگی بازدید کردم که این رسانه عکسی منتشر کرد که در قالب آن عکس فلان محصول آشپزخانه به نمایش گذاشته شده بود که از منظر این رسانه ارزش صادراتی نداشت!

او افزود:  این مساله نشان می‌دهد ما در مسیر درستی حرکت می‌کنیم. اگر این محصول به ایران قاچاق می‌شد ایرادی نداشت اما حالا که خودمان این محصول را صادر می‌کنیم مورد انتقاد قرار می‌گیریم. در واقع این مساله نشان می‌دهد که از خام فروشی در حال فاصله گرفتن هستیم و در حال صادرات کالاهای قاچاق پذیر هستیم.

معاون وزیر صمت گفت: اگر مسائل مربوط به حمل و نقل داخلی و خارجی حل نشود به توفیق نخواهیم رسید و باید حتماً مشکلات در این بخش حل شود یکی از موضوعات مورد تاکید غرفه داران این بود که دبیرخانه ایران اکسپو تعطیل نشود و مشکلات را به صورت مستمر دنبال کند.

او افزود: طی سال گذشته نزدیک به ۵۰ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داریم پس در ادامه می‌توانیم به آمار بیشتری دست یابیم. در برخی از مذاکراتی که با هیأت‌های مقابل داشتیم و آمار را ارائه می‌کردیم طرف خارجی اعلام می‌کرد که آمارشان چند برابر است که نشان می‌دهد صادرات ایران در گمرکات آنها ثبت شده اما در گمرکات ما ثبت نشده که نشان می‌دهد کالا از مرزهای دیگر صادر شده، بنابراین آمار صادراتی ما از منظر آنها بالاتر بود.

برادران با بیان اینکه مبادلات تجاری را می‌توان حل کرد و استفاده از رمزارزها را می‌توان جدی تر در دستور کار قرار داد، گفت: رفع تعهد ارزی از کشورهای همسایه خواسته مجموعه بازرگانان ماست که باید در گروه کالایی خاص به ویژه گروه کالاهای نهایی از کشورهایی مثل عراق، پاکستان و افغانستان برداشته شود و ما باید پول خود را به رسمیت بشناسیم؛ اینکه کسی از ما با ریال خرید کند و ما بگوییم با دلار رفع تعهد ارزی کند، توهین به پول ملی ماست. باید در گروه کالایی خاص بازرگانان با اعمال شفافیت از کارخانجات خرید کنند.

معاون وزیر صمت تصریح کرد: در حوزه استاندارد هم هنوز چالش‌هایی داریم. ما سختگیرانه عمل می‌کنیم که بعضاً مانع صادرات می‌شود بنابراین باید این چالش هم رفع شود چراکه استاندارد برخی کشورهای هدف پایین‌تر از سطح استانداردهای ماست.

او گفت: باید مناطق آزاد به سکوهای صادراتی تبدیل شوند اما هنوز در مدار حوزه قاچاق و واردات می‌چرخند باید تلاش کنیم رویکرد این مناطق، صادرات محور شود. همچنین کمک‌های شرکت کشتیرانی و بنادر به مجموعه ما کمک کند تا به اهداف خود در حوزه صادرات برسیم.

باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی صنعت ، تجارت و کشاورزی